- Gmina Świdnica

Świdnica : niem. Schweidnitz

gmina : Świdnica

powiat :  świdnicki

województwo : dolnośląskie

 

 

 

Od wielu już lat, mieszkańcy Świdnicy, głównie Osiedla Zawiszów, spacerujący czasem pomiędzy Strzelnicą, Osiedlem Zawiszów i Ciepłownią Zawiszów, tuż przy linii kolejowej Świdnica - Jaworzyna Śląska, oraz pasażerowie pociągów kursujących na tej trasie, zadają sobie pytanie - skąd wziął się ten "złamany most"? Niewiele osób wie dlaczego most został "złamany" - my, chcemy dziś tę zagadkę dla Was rozwiązać.

 

 

 

Wiadukt potocznie zwany "Złamanym Mostem" lub "Złamańcem". Widok od przejścia pomiędzy Osiedlem Zawiszów i Strzelnicą.

 

 

 

Pierwszy most w tym miejscu zbudowany został na przełomie 1843/44 roku. Jego budowę wymusiło powstanie linii kolejowej, biegnącej z Jaworzyny Śląskiej przez Bolesławice do Świdnicy. Przy okazji można napisać, że Kolej Wrocławsko – Świdnicko – Świebodzkia (Breslau – Schweidnitz – Freiburger Eisenbahngesellschaft), bo o niej mowa,  jest jedną z najstarszych linii kolejowych na polskich ziemiach. Pierwszy pociąg  ze stacji Świdnica ruszył tą trasą 21 lipca 1844 roku. Linia była wtedy jednotorowa, natomiast most był potrzebny w tym miejscu w celu utrzymania drogi prowadzącej do Tomkowej, wówczas jednej z głównych wylotowych dróg z miasta. W związku z błyskawicznym rozwojem kolei, zaistniała potrzeba dobudowania drugiej linii. Trasę Świdnica - Jaworzyna Śląska przebudowano w latach 1906/08. Wtedy właśnie powstał most, który stoi w tym samym miejscu do dziś. Z tą różnicą, że nie zawsze był... "złamany".

Minęło wiele kolejnych, i w 1984 roku, gdy zapadła decyzja o budowie Osiedla Zawiszów, władze postanowiły zbudować również nową ciepłownię, która miałaby za zadanie ogrzewać nowo powstające osiedle.

 

 

 

Ciepłownia Zawiszów, (zdjęcie, źródło : Wikipedia)

 

 

 

Nowo budowana ciepłownia potrzebowała bocznicy kolejowej, którą można by dostarczać duże ilości węgla. Bocznicę przyłączono od linii Świdnica - Jaworzyna Śląska. Niestety aby udało się ją zmieścić, należało rozkopać nasyp kolejowy od wysokości strzelnicy do samej ciepłowni. Cała operacja wykonana była na przełomie 1985/86 roku. Wtedy to właśnie przerwano drogę która znajdowała się  w połowie tego odcinka. Od tej pory most stracił funkcjonalność, a widok jednej jego części prowadzącej do nikąd, sprawia wrażenie jakby był "złamany" Ostatecznie nową ciepłownię uruchomiono na jesień 1986 roku.

 

 

 

Wjazd na most od strony Osiedla Zawiszów

 

 

 

Widoczny fragment utwardzonej drogi, czas sprawił, że reszta dość gęsto porosła trawą i krzakami.

 

 

 

Wiadukt.

 

 

 

Widok w stroną Jaworzyny Śląskiej, widoczne są też ciepłownia i Elektrolux i oczywiście szynobus jadący do Świdnicy.

 

 

 

Barierka dostawiona w latach 80-tych, chroniąca przed upadkiem ze zjazdu wiaduktu. W tle poniżej, widać tor bocznicy kolejowej.

 

 

 

Widok w stronę osiedla, widać Colgate, Gminazjum i fragment budynku mieszkalnego.

 

 

 

Pozostałości poniemieckiego bruku i PRL-owskiego asfaltu.

 

 

 

Ponad 100-letnie barierki. Cud, że złomiarze jeszcze ich nie wycięli...

 

 

 

Na potwierdzenie - widać połączenia kute i nitowane.

 

 

 

"Złamany Most"

 

 

 

Cały widoczny fragment ściany obsypany był ziemią, którą usunięto w trakcie budowy bocznicy.

 

 

 

Bocznica 1-torowa, prowadząca do ciepłowni "Zawiszów", z prawej widać dwie nitki węzła ciepłowniczego, który położony jest wzdłuż linii Świdnica - Jaworzyna Śląska.

 

 

 

Widok na wiadukt z przejścia pieszego pomiędzy osiedlem, działkami i Strzelnicą.

 

 

 

Niestety nie udało się odnaleźć żadnej dokumentacji z okresu budowy ciepłowni oraz bocznicy kolejowej. Nie znaleźliśmy także żadnych zdjęć funkcjonującego jeszcze mostu. Stąd apel do Was - jeśli ktoś posiada, lub wie, że ktoś inny posiada zdjęcia tego miejsca z okresu tuż przed budową, lub w jej trakcie, uprzejmie prosimy o kontakt z nami za pośrednictwem formularza kontaktowego.

 

 

 

Aktualizacja!

W dniach 28-29 lipca 2022 roku, wiadukt przestał istnieć. Został rozebrany w ramach projektu budowy przystanku kolejowego ZAWISZÓW na linii nr 137 pomiędzy Jaworzyną Śląską a Świdnicą...

 

 

 

Poniżej dwie fotografie prac rozbiórkowych wykonane przez Świdnica24 (źródło) w dniu 28 lipca 2022 r.

 

 

 

 

 

 

Podsumowując, wielka szkoda. Powinniśmy takie miejsca zamieniać w atrakcje zamiast niszczyć. Zresztą miejsce to takową atrakcją, przynajmniej osiedlową, było od początków istnienia Osiedla Zawiszów.

 

 

 

---

Przygotował: Matthias