Granice diecezji i dekanatów kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, nie pokrywają się z granicami województw czy powiatów. Różna jest także ich liczba. Obecnie w Polsce w 41 rzymskokatolickich diecezjach oraz 1 Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego istnieje 1141 dekanatów. Dekanat Świdnica-Zachód, to jeden z 24 dekanatów w diecezji świdnickiej. Znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego, w powiecie świdnickim. Jego siedziba ma miejsce w Świdnicy, w kościele św. Andrzeja Boboli (do 28 czerwca 2013 dziekanat był w kościele NMP Królowej Polski w Świdnicy). W skład dekanatu wchodzi 10 parafii na terenie których znajduje się 18 kościołów. Właśnie te kościoły, wraz z podstawowymi o nich informacjami chcemy Wam przedstawić w niniejszej publikacji. Nie zawsze są to perły architektury, ale przeważnie, o czym przekonacie się w dalszej części...
Mapa Diecezji świdnickiej z pl.wikipedia.org (kliknij w mapę jeśli chcesz ją powiększyć)
Dekanat Świdnica Zachód, to jeden z 24 dekanatów w diecezji świdnickiej. Znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego, w powiecie świdnickim. Jego główny kościół znajduje się w Świdnicy, jest to kościół św. Andrzeja Boboli. W skład dekanatu wchodzi 10 parafii na terenie których znajduje się 17 kościołów lub kaplic. Właśnie te kościoły, wraz z podstawowymi o nich informacjami chcemy Wam przedstawić w niniejszej publikacji. Nie zawsze są to perły architektury, ale przeważnie, o czym przekonacie się w dalszej części...
Powiększony fragment powyższej mapy, przedstawiający dekanat Świdnica Zachód i granice jego dziewięciu parafii.
Parafie, miejscowości, kościoły i kaplice wchodzące w skład dekanatu Świdnica Zachód :
1. Parafia Wniebowzięcia NMP z kościołem parafialnym w Bystrzycy Górnej
W skład powyższej parafii wchodzi pięć miejscowości : z kościołem parafialnym w Bystrzycy Górnej, z kościołem filialnym w Bystrzycy Dolnej, oraz Burkatowem, Lubachowem i Złotym Lasem, które nie posiadają kościołów.
W Bystrzycy Górnej znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z XVII-XIX wieku. Pierwsze wzmianki o kościele w tym miejscu pochodzą z 1376 roku. Świątynię wielokrotnie przebudowywano, w ściany zewnętrzne wmurowano renesansowe i barokowe nagrobki. Wyposażenie kościoła jest skromne. Chrzcielnica pochodzi z XVIII wieku.
Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Bystrzycy Górnej
.JPG)
W Bystrzycy Dolnej znajduje się kościół (filialny) pod wezwaniem świętego Józefa, pochodzący z końca XIX wieku. W/g wikipedii nie posiada on istotnej wartości historycznej, ale naszym zdaniem, mimo swej skromności jest wyjątkowy ze względu choćby na kształt bryły świątyni z bocznymi półokrągłymi skrzydłami.
Kościół p.w. św Józefa w Bystrzycy Dolnej
.JPG)
2. Parafia NMP Częstochowskiej z kościołem parafialnym w Bojanicach
W skład powyższej parafii wchodzą cztery miejscowości : z kościołem parafialnym w Bojanicach, z kościołem filialnym w Makowicach, oraz Jakubów i Opoczka, które nie posiadają kościołów.
W Bojanicach znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Częstochowskiej Częstochowskiej, z 1524 roku.Najwcześniej wzmiankowany w 1370 roku. Świątynia została przebudowana w początku XVIII w. W 1799 roku kościół powiększono od północy o zakrystię. Kościół jest murowany, o ścianach nośnych z kamienia łamanego, na planie prostokąta, salowy, z prosto zamkniętym prezbiterium przykrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Obiekt kryty jest dachem dwuspadowym z ośmioboczną sygnaturką zwieńczoną hełmem. W 1966 roku kościół był remontowany.
Kościół p.w. NMP Częstochowskiej w Bojanicach
.JPG)
W Makowicach znajduje się gotycki kościół (filialny) pod wezwaniem świętej Katarzyny z XV wieku, zbudowany na planie krzyża greckiego, wzmiankowany już w roku 1372 roku. Wewnątrz zawiera piękne renesansowe epitafia oraz cenny, również renesansowy, ołtarz Ukrzyżowania (boczny). Piękne jest też otoczenie kościoła, obok jest pałac z XVII wieku oraz malowniczy staw. Świątynię przebudowano w latach siedemdziesiątych XIX w. w stylu neorenesansowym.
Kościół p.w. św. Katarzyny w Makowicach
.JPG)
Kościół p.w. św. Katarzyny w Makowicach
.JPG)
Wnętrze kościoła p.w. św. Katarzyny w Makowicach
.JPG)
3. Parafia św. Anny z kościołem parafialnym w Grodziszczu
W skład powyższej parafii wchodzi pięć miejscowości : Grodziszcze z kościołem parafialnym, Boleścin i Krzyżowa z kościołem filialnym, Krzczonów z kaplicą cmentarną, oraz Wieruszów, który nie posiada kościoła.
W Grodziszczu znajduje się późnogotycko-renesansowy kościół (parafialny) pod wezwaniem świętej Anny, z początku XVI wieku. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1259 roku. Obecna budowla wzniesiona została na początku XVI wieku, oraz przebudowana w XVIII wieku. Świątynia jest orientowana, jednonawowa z prezbiterium krytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym, kryta dachem dwuspadowym. Nad korpusem nawy umieszczona została ośmioboczna sygnaturka. Imponujących rozmiarów mur z kamienia łamanego pochodzi z XVI wieku, zaś dekoracja trójkątnego frontonu bramy jest XVII-wieczna.
Kościół p.w. św. Anny w Grodziszczu
.JPG)
W Boleścinie znajduje się neoromański kościół (filialny) pod wezwaniem świętego Józefa wzniesiony w 1909 roku, w miejscu drewnianego ewangelickiego kościoła. Świątynia jest orientowana, założona na planie prostokąta z salowym wnętrzem i pięciobocznie zamkniętym prezbiterium. Od południa przylega kaplica na planie kwadratu, od północnego wschodu - zakrystia na planie litery "L". Nawa kryta jest dachem czterospadowym z drewnianą sygnaturką, prezbiterium - dachem dwuspadowym. Mur otaczający cmentarz przykościelny pochodzi z okresu przebudowy obecnej świątyni, na jego licu umieszczono pochodzące z poprzedniego kościoła płyty epitatijne.
Kościół p.w. św. Józefa w Boleścinie
.JPG)
W Krzyżowej znajduje się gotycki kościół (filialny) pod wezwaniem świętego Michała Archanioła, wzniesiony w początku XIV wieku. Pierwsze wzmianki o świątyni pochodzą z 1335 roku. Świątynia jest orientowana, murowana z kamienia, jednonawowa z prostokątnym prezbiterium nakrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Kościół był częściowo odbudowany po pożarze w 1846 roku. We wnętrzu w ścianie wschodniej znajduje się kamienne sakramentarium przyścienne, ozdobione sterczyną o motywach roślinnych...
Kościół p.w. św. Michała w Krzyżowej
.JPG)
W Krzczonowie znajduje się kaplica cmentarna pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Bolesnej o której próżno szukać informacji w sieci. Prawdopodobnie zbudowano ją w latach 80-tych XX wieku. Świątynia jest bardzo mała i bardzo skromna, stoi na cmentarzu będąc także kaplicą cmentarną.
Kaplica cmentarna p.w.NMP Bolesnej w Krzczonowie
.JPG)
4. Parafia Przemienienia Pańskiego z kościołem parafialnym w Lutomii Dolnej
W skład powyższej parafii wchodzi pięć miejscowości : Lutomia Dolna z kościołem parafialnym, oraz Mała Lutomia, Stachowiczki, Lutomia Górna, Stachowice które nie posiadają kościołów.
W Lutomii Dolnej znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, wzniesiona około 1476 roku, przebudowywana w latach 1613 i 1689, restaurowana w latach 1903 i 1959. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1318 roku. Świątynia jest orientowana, salowa z kwadratowym prezbiterium nakrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym, kryta dachem dwuspadowym z sygnaturką nad korpusem nawy. Nad nawą znajduje się malowany, drewniany strop, stalle i ambona z końca XVII wieku, na ścianie herbowy nagrobek Petzolda de Betsch...
Kościół p.w. Przemienienia Pańskiego w Lutomii Dolnej (foto : pl.wikipedia.org)
.JPG)
5. Parafia św. Michała z kościołem parafialnym w Milikowicach
W skład powyższej parafii wchodzą trzy miejscowości : Milikowice z kościołem parafialnym, oraz Stary Jaworów i Witków z kościołami filialnymi.
W Milikowicach znajduje się wczesnogotycki kościół (parafialny) pod wezwaniem świętego Michała Archanioła, wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku, ale wymieniony dopiero w 1318 roku. Przebudowany w XV wieku, oraz w 1668 roku, restaurowany w 1891 roku. Świątynia jest murowana, jednonawowa, z wieżą od południa, z kwadratowym prezbiterium, sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Przy kościele zachowało się szereg nagrobków z XVI, XVII i XVIII wieku.
Kościół p.w. św. Michała w Milikowicach
.jpg)
Wnętrze kościoła p.w. św. Michała w Milikowicach
.jpg)
W Starym Jaworowie znajduje się gotycki kościół filialny pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny wzniesiony w końcu XIII wieku, częściowo przebudowany w latach 1706-1708, restaurowany w XIX wieku, oraz w 1963 roku. Świątynia jest orientowana, murowana, jednonawowa z wieżą od zachodu, z kwadratowym prezbiterium nakrytym sklepieniem krzyżowo- żebrowym. W środku zachowały się dwa nagrobki z połowy XVII wieku.
Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP w Starym Jaworowie
.jpg)
W Witkowie znajduje się kościół (filialny) pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Fatimskiej zbudowany w 1909 roku jako kościół ewangelicki. Jak większość kościołów ewangelickich, ten również po 1945 roku został zapomniany i stopniowo dewastowany aż do 1992 roku, kiedy został przejęty przez parafię Milikowice. Siłami miejscowej ludności został wyremontowany w latach 1993-1999. Na tyłach kościoła stoi bardzo ciekawy pomnik poświęcony mieszkańcom witkowa, którzy zginęli w I Wojnie Światowej.
Kościół p.w. NMP Fatimskiej w Witkowie
.jpg)
6. Parafia Ducha Świętego z kościołem parafialnym w Świdnicy na Osiedlu Zawiszów
W skład powyższej parafii wchodzi fragment Świdnicy w obrębie Osiedla Zawiszów z kościołem parafialnym, oraz Zawiszów (wieś), która nie posiada kościoła.
W Świdnicy, na Osiedlu Zawiszów znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Ducha Świętego, z 2000 roku. Miała to być tymczasowa świątynia dla planowanego ogromnego osiedla. Gdy jednak z kontynuacji budowy zrezygnowano, kościół okazał się być wystarczający. Parafia Ducha Świętego, erygowana 25 czerwca 1991 roku, została wydzielona ze świdnickiej wspólnoty św. Józefa.
.JPG)
7. Parafia NMP Królowej Polski z kościołem parafialnym w Świdnicy na Osiedlu Młodych
W skład powyższej parafii wchodzi fragment Świdnicy w obrębie Osiedla Młodych z kościołem parafialnym, oraz Słotwina, która nie posiada kościoła.
W Świdnicy na Osiedlu Młodych znajduje się młody kościół (parafialny), oddany do użytku wiernym w 1994 roku podczas peregrynacji obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Kościół konsekrowano w 2001 roku. Kamień węgielny pod budowę kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski przy ul. Prądzyńskiego wmurowano 1 października 1989 roku. Parafię 6 stycznia 1981 roku erygował abp Henryk Gulbinowicz. Jeszcze w tym samym roku na placu budowy rozpostarł swoje ramiona krzyż. Potężna świątynia zwieńczona krzyżem wspinającym się ku niebu zbudowana jest na planie ośmioboku. Ośrodek duszpasterski – obok kościoła głównego i tygodniowego – tworzą także dom parafialny oraz plebania. Wystrój wnętrza to dzieło ks. kanonika Czesława Mazura z Wrocławia. Stacje Drogi Krzyżowej, rzeźby Chrztu Chrystusa w rzece Jordan oraz Chrystusa Zmartwychwstałego powstały w pracowni cenionego bielskiego artysty Mieczysława Hańderka. W ołtarzu głównym króluje zatroskane oblicze Czarnej Madonny ozłocone bogatą ornamentyką.
Kościół p.w. NMP Królowej Polski w Świdnicy na Osiedlu Młodych
.JPG)
8. Parafia św. Andrzeja Boboli z kościołem parafialnym w Świdnicy przy ul. Wałbrzyskiej
W skład powyższej parafii wchodzi fragment Świdnicy w okolicy ul. Wałbrzyskiej z kościołem parafialnym.
W Świdnicy przy ul. Wałbrzyskiej, znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Andrzeja Boboli, który znajduje się w gmachu należącym przed 1945 rokiem do „Fundacji Kessla”. Adolf Kessel, był zamożnym urzędnikiem, który na mocy swojego testamentu zapisał należący do niego majątek miastu. Wykonawcy jego ostatniej woli przeznaczyli część pieniędzy na założenie fundacji, której celem było otoczenie opieką socjalną i wykształcenie ubogich sierot oraz dzieci miejscowych tkaczy. Na powierzchni prawie siedmiu hektarów zbudowano w latach 1905-1907 sześć budynków : szkołę, dom mieszkalny dla personelu, internat dla chłopców, internat dla dziewcząt, budynek gospodarczy i salę gimnastyczną z wieżą zegarową. Przez kolejne lata fundacja funkcjonowała z większym lub mniejszym powodzeniem i dopiero po zakończeniu II wojny światowej należący do niej teren został przejęty przez Armię Czerwoną. Po opuszczeniu Świdnicy przez wojska radzieckie, jesienią 1991 roku, parafia św. Józefa podjęła starania o przejęcie budynku z wieżą zegarową. Zabiegi zostały zwieńczone sukcesem – należało „jedynie” przystosować pomieszczenia do potrzeb sakralnych. Mieszkańcy większość prac wykonali w czynie społecznym – dzięki temu cztery lata później świątynia była prowizorycznie gotowa. Do rangi kościoła parafialnego została podniesiona dekretem kard. Henryka Gulbinowicza, który 23 czerwca 1995 roku erygował nową wspólnotę, wydzielając ją z parafii św. Józefa. Jednym z owoców pielgrzymki do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie Łagiewnikach było pozyskanie dla parafii relikwii św. Siostry Faustyny oraz postawienie ołtarza Miłosierdzia Bożego. Oprócz niego w świątyni znajduje się również ołtarz poświęcony Matce Bożej Nieustającej Pomocy i figura patrona – św. Andrzeja Boboli.
.jpg)
9. Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP z kościołem parafialnym w Świdnicy przy ul. Kotlarskiej
W skład powyższej parafii wchodzi fragment Świdnicy w zachodniej części miasta z kościołem parafialnym.
W Świdnica przy ul. Kotlarskiej znajduje się kościół (parafialny), który zbudowano pierwotnie jako klasztorny dla sióstr urszulanek. Od 1700 roku siostry przebywały w Świdnicy i zajmowały się nauczaniem dziewcząt. W latach 1711-1739 wykupiły kilka kamienic mieszczańskich przy ul. Kotlarskiej, w miejsce których wznoszono od roku 1731 szkołę, kościół, klasztor i od 1831 roku przy ul. Budowlanej 8 - domek dla księdza kapelana. Kamień węgielny pod budowę kościoła wmurowano 1 października 1754 r. Gotowy kościół poświęcił 19 czerwca 1766 r. jeden z jezuitów świdnickich, a konsekrował go uroczyście 12 lipca 1772 r. biskup pomocniczy wrocławski Maurycy von Strachwitz. Dekretem z 22 października 1946 r. ówczesny administrator apostolski Dolnego Śląska, ks. dr Karol Milik utworzył z części parafii pw. świętych Stanisława i Wacława nową parafię świdnicką i odtąd kościół klasztorny św. Józefa stał się kościołem parafialnym. Kościół pw. św. Józefa zbudowany jest w stylu późnego baroku. Ma on kształt wydłużonego prostokąta, wewnątrz zaś - zarys owalny. Elipsoidalne sklepienie, gzyms i wnęki w ścianach upiększają wnętrze świątyni. Nawę oświetla pięć okien, trzy z nich umieszczone są w prezbiterium. Jest to budowla barokowa, jednonawowa o eliptycznym wnętrzu rozrzeźbionym licznymi pilastrami i zwieńczonym bogato profilowanym gzymsem.
Do kościoła bezpośrednio przylega barokowa kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej.Uroku świątyni dodaje rokokowe wyposażenie wnętrza, ołtarz główny, umieszczone we wnękach ołtarze boczne, ambona, złocone balustrady chóru zakonnic i prospekt organowy. Na ścianach znajdują się liczne zabytkowe obrazy z wkomponowanymi 14 stacjami drogi krzyżowej. Barokową elewację kościoła akcentuje kamienny portal, zwieńczony figurami św. Józefa, św. Augustyna i św. Urszuli. W attyce umieszczono rzeźby św. Floriana i św. Wolfganga.nOłtarz główny pochodzi z 1781r. centralną jego część stanowi obraz św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus i klęczące postacie: św. Anieli Merici, założycielki Zgromadzenia Urszulanek, oraz św. Augustyna. Obok obrazu znajdują się dwie rzeźbione figury: św. Urszuli i św. Karola Boromeusza.
Kościół p.w. św. Józefa w Świdnicy przy ul. Kotlarskiej
.JPG)
Kościół p.w. św. Józefa w Świdnicy przy ul. Kotlarskiej
.JPG)
10. Parafia Nawiedzenia NMP z kościołem parafialnym w Witoszowie Dolnym
W skład powyższej parafii wchodzi pięć miejscowości :Witoszów Dolny z kościołem parafialnym, oraz Komorów, Pogorzała i Witoszów Górny, które nie posiadają kościołów.
W Witoszowie Dolnym znajduje się kościół (parafialny) pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, wybudowany w 1268 roku, następnie przebudowywany w XV wieku i przekryty sklepieniem w I połowie XVI wieku. Renesansową kruchtę wybudowano w końcu XVI wieku. Podwyższony w I połowie XVII w. w związku z nadaniem mu charakteru obronnego. Jest kościołem jednonawowym z węższym prostokątnym prezbiterium. Kościół był rozbudowany w 1846 r. a remontowany w latach 1963-1963 i 1976. Od południowej strony w ścianie nawy osadzony jest gotycki portal z bogatą ornamentyką roślinną. Kościół ma barokowe wyposażenie z początku XVIII wieku. Na strychu kościoła nad sklepieniem zachował się szereg strzelnic klinowych pochodzących z pierwszej połowy XVII w. Kościół znajduje się w górnej części wsi na pagórku.
Kościół p.w. Nawiedzenia NMP w Witoszowie Dolnym
.jpg)
Wnętrze kościoła p.w. Nawiedzenia NMP w Witoszowie Dolnym
.jpg)
Lista 24 dekanatów w Diecezji świdnickiej :
Cykl rozpoczęliśmy od dekanatów : Żarów, oraz Świdnica Wschód i Świdnica Zachów, ale materiał zdjęciowy mamy praktycznie kompletny dla sąsiednich dekanatów : świebodzickiego oraz strzegomskiego. Dekanaty wałbrzyskie (jest ich trzy), dzierżoniowski i bolkowski jeszcze posiadają pewne luki w naszych zasobach. Gdy wspomniane dekanaty opublikujemy, zbliżymy się tym samym do połowy diecezji świdnickiej. Do opracowania pozostanie więc cała południowa część diecezji świdnickiej, co z uwagi na jej rozmiary, każe rozciągnąć w czasie przygotowywanie publikacji o kościołach w dekanatach południowej części diecezji. Jeśli posiadasz materiały (zdjęcia kościołów, kaplic itp. w Twoim dekanacie, w południowej części diecezji świdnickiej i chcesz się nimi podzielić z czytelnikami labiryntarium.pl, zapraszamy do współpracy.
1. BIELAWA
2. BOLKÓW (wkrótce)
3. BYSTRZYCA KŁODZKA
4. DZIERŻONIÓW (wkrótce)
5. GŁUSZYCA
6. KAMIENIEC ZĄBKOWICKI
7. KŁODZKO
8. KUDOWA-ZDRÓJ
9. LĄDEK-ZDRÓJ
10. MIĘDZYLESIE
11. NOWA RUDA
12. NOWA RUDA-SŁUPIEC
13. PIŁAWA GÓRNA
14. POLANICA-ZDRÓJ
15. STRZEGOM (wkrótce)
16. ŚWIDNICA-WSCHÓD (kliknij link)
17. ŚWIDNICA-ZACHÓD (bieżące opracowanie)
18. ŚWIEBODZICE (wkrótce)
19. WAŁBRZYCH-POŁUDNIE (wkrótce)
20. WAŁBRZYCH-PÓŁNOC (wkrótce)
21. WAŁBRZYCH-ZACHÓD (wkrótce)
22. ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE-POŁUDNIE
23. ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE-PÓŁNOC
Podróżował, fotografował i przygotował : Matthias
informacje pochodzą ze strony pl.wikipedia.org