Żarów - Żarowskie Koło PTTK przy ŻZMO
gmina : Żarów
powiat : świdnicki
województwo : dolnośląskie
"Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK) powstało w 1950 roku z połączenia w 1950 Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, grupujących turystów i krajoznawców. Towarzystwo stawia sobie za zadanie upowszechnianie na terenie Polski turystyki kwalifikowanej i krajoznawstwa. Ostatnie Zjazdy Delegatów obu Towarzystw odbyły się w Warszawie, 16 grudnia 1950. W dniu następnym, 17 grudnia 1950, powołano Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. W obecnie obowiązującym Statucie PTTK znajduje się informacja, że Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze powstałe w 1950 roku z utworzonego w 1873 roku Towarzystwa Tatrzańskiego, przekształconego w 1920 roku w Polskie Towarzystwo Tatrzańskie oraz utworzonego w 1906 roku Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, jest spadkobiercą tradycji i dorobku ideowego, a także następcą prawnym majątku obu Towarzystw.
PTTK zrzesza około 61 tysięcy członków. Ma ponad 260 oddziałów zrzeszających około 2500 kół i klubów oraz prawie 200 obiektów noclegowych o różnym standardzie. Baza noclegowa PTTK obejmuje ponad 20 tysięcy miejsc noclegowych w 60 domach turysty, 77 schroniskach górskich, 35 stanicach i ośrodkach turystyki wodnej, 33 ośrodkach campingowych i w 5 zajazdach. Prowadzi sieć 16 muzeów regionalnych, które są ośrodkami tradycji polskiego ruchu turystyczno-krajoznawczego. Gromadzone są w nich unikalne dokumenty i inne materiały świadczące o udziale PTTK i jego poprzedników w rozwoju działalności społecznej i kulturowej w Polsce. Jest wydawcą map, folderów i przewodników. Ponadto w całym kraju posiada biblioteki i Regionalne Pracownie Krajoznawcze. PTTK posiada własną kadrę – przewodników turystycznych, instruktorów krajoznawstwa i ochrony przyrody oraz przodowników turystyki kwalifikowanej (pieszej, górskiej, rowerowej, kajakowej, motorowej, jeździeckiej i narciarskiej). Prowadzi liczne szkolenia. Każdy z członków Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego po opłaceniu składki członkowskiej otrzymuje legitymację członkowską PTTK, będącą jednocześnie Kartą Rabatową PTTK. Dzięki Karcie członkowie PTTK mogą korzystać z rabatów handlowych za usługi noclegowe w obiektach PTTK i innych, których właściciele przystąpili do karty. Przez najatrakcyjniejsze tereny w Polsce przebiega szacunkowo 63 tysiące kilometrów wyznakowanych przez PTTK szlaków: pieszych nizinnych i górskich, rowerowych, narciarskich, jeździeckich oraz wodnych. Przez Polskę wiodą także dalekobieżne (transeuropejskie) szlaki piesze i rowerowe, nad którymi merytoryczną i prawną opiekę sprawuje PTTK."
za www.pl.wikipedia.org
Fot.1. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Nikt nie napisze lepiej o historii Żarowskiego Koła PTTK, niż osoba związna z nim od powstania, dlatego podsumowanie 30 lat działalności Żarodreptaków (1966-1996) oprzemy na artykule Heleny Dziedzic należącej do grupy założycielskiej Koła p.t. "Żarowski oddział PTTK", który ukazał się w 2 numerze Rocznika " MOST" Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Żarowskiej "PONS", wydanego w czerwcu 2006 roku, czyli w 40 rocznicę założenia Koła.
Znaczek Rajd Jubileuszowy na 30 lecie Koła PTTK nr 14 przy Żaroszamot S.A. ŻaroDrepTaki, Złoty Las 11-12 maja 1996 roku (znaczek w kolekcji Labiryntarium.pl)
Helena Dziedzic, "Żarowski oddział PTTK"
"W roku obecnym (2006) mija 40 lat od powołania żarowskiego Koła Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego, działającego, trzy dekady. Jego istnienie ściśle związane było z żarowskim przemysłem. Tak więc wraz z zamykaniem czy przekształcaniem naszych zakładów, zmieniały się losy nawet organizacji turystycznych.
18 stycznia 1966 roku kilkunastoosobowa grupa pracowników ŻZMO w Żarowie założyła Zakładowe Koło PTTK i zgłosiła jego działalność do Oddziału w Świdnicy. Grupę założycielską tworzyli: Benedykt Karczewski, Danuta Andrzejewska, Stanisław Andrzejewski, Stanisław Mikołajczyk, Józef Hennig, Maria Statkiewicz, Jerzy Statkiewicz, Janusz Baryłka, Helena Buca, Helena Dziedzic, Jerzy Hennig, Jan Fąfara, Czesław Fąfara, Edwarda Kozłowska, Ryszard Słabisz i Franciszek Kosydar. Pierwszym Przewodniczącym wybrany został Benedykt Karczewski, sekretarzem była Danuta Andrzejewska a skarbnikiem Stanisław Mikołajczyk. Kolejnymi przewodniczącymi Koła byli w latach:
-1966-67 - Benedykt Karczewski,
-1967-71 - Józef Kuszczak,
-1971-80 - Stanisław Jaryczewski,
-1980-82 - Bolesław Moryl,
-1982-91 - Stanisław Jaryczewski,
-1991-92 - Stanisław Patronik,
-1992-96 - ponownie Bolesław Moryl.
W początkowym okresie nasze Koło oparło swoją działalność na pracy 3 sekcji: turystyki pieszej, z której wyłoniła się później sekcja turystyki górskiej, sekcja kajakowa i sekcja żeglarska. Szczególne zainteresowanie w środowisku żarowskim wzbudziła sekcja kajakowa. W oparciu o zakładowy sprzęt członkowie sekcji brali udział w kilku spływach. Między innymi w rekonesansowym spływie Nysą Kłodzką od Bystrzycy Kłodzkiej do Otmuchowa, dalej wielki spływ po Brdzie, kanałami województwa leszczyńskiego. Zorganizowano spływ szlakiem Pojezierza Drawskiego. Drużyna kajakowa Koła wzięła też udział w spływie zorganizowanym przez PTTK przy Polskiej Akademii Nauk w Warszawie - szlakiem Wielkich Jezior. Członkowie uprawiający turystykę kajakową zdobywali odznaki w różnych kategoriach: od popularnej do złotej. W ramach obozów żeglarskich przeszkolono kilku członków. Uzyskali oni stopień żeglarza. Dla przypomnienia podajemy, że kolegami, którzy z wielkim entuzjazmem pracowali w sekcji żeglarskiej i kajakowej byli : Janusz Gwizdowski, Józef Kuszczak i Zbigniew Kopczyński.
Tradycją było organizowanie corocznie Rajdu ŻZMO, licznych wycieczek krajoznawczych (pierwsza wycieczka zagraniczna do Drezna i Miśni), zwiedzanie gór polskich i czeskich.
Znaczki z Rajdów ŻZMO: II-go, Góry Sokole i Złoty Las w dniach 7-8 czerwca 1986, oraz III-go, Góry Orlickie, Góry Stołowe, Kozia Hala w dniach 18-19 maja 1987 (znaczki w kolekcji Labiryntarium.pl)
Organizowaliśmy wiele wycieczek dla załogi w najodleglejsze rejony Polski: wycieczka "w nieznane" wzdłuż wybrzeża Bałtyku, w Tatry, i Podhale, Pieniny, Bieszczady, do Białowieskiego Parku Narodowego. Zimą wyjazdy do miejscowości sportów zimowych. Dzięki wycieczkom zimowym na terenie Żarowa utworzyła się grupa narciarzy, której członkowie biorą corocznie udział w biegach Gwarków i Piastów. W 1979 roku powstał w Kole zalążek sekcji kolarskiej. Inspiratorem jej powstania był Ryszard Marszałek.
Osobny rozdział działalności Koła stanowiło organizowanie ogólnodostępnych imprez, których zamierzeniem przewodnim był popularyzacja idei turystyczno-krajoznawczych. W większości były to prelekcje z wyświetlaniem przeźroczy oraz spotkania z wybitnymi ludźmi gór-himalaistami.
Nasze rajdy i wycieczki uświetniali swoją ofiarną pracą niestrudzeni przewodnicy sudeccy. Wśród nich na specjalne podziękowanie zasługuje Zbigniew Szpunar, od wielu lat wspomagający rozwój Koła. Prowadząc po uroczyskach, przelewał w uczestników zasoby swej ogromnej wiedzy krajoznawczej.
Trzy wydarzenia zahamowały pomyślny rozwój Koła: pierwszym była zmiana organizacji pracy w macierzystym zakładzie - przejście na czterobrygadowy system pracy. Duża liczba członków i sympatyków, których ten system objął, nie mogła brać udziału w imprezach turystycznych organizowanych w wolne soboty i w niedziele i wycofała się z działalności w Kole. Drugim wydarzeniem był wprowadzony w 1981 roku stan wojenny i związane z nim ograniczenia możliwości korzystania ze środków transportu, bazy turystycznej, trudności w swobodnym poruszaniu się w strefie nadgranicznej, czy niedostateczne zaopatrzenie schronisk.Trzecie, hamujące działalność Koła wydarzenie to finanse. Koło przez wszystkie lata korzystało szeroko z pomocy finansowej Dyrekcji i funduszu socjalnego. Sytuacja ta zdecydowanie zmieniła się wraz z wejściem Zakładu w nowe struktury gospodarcze."
Jako ciekawostkę podamy, że po wielu latach niebytu Miejskie Koło PTTK „Żarodreptaki” zostało reaktywowane. Na stronie Urzędu Miasta Żarowa w artykule z 18 kwietnia 2019 r przeczytać możemy :
"We czwartek, 11 kwietnia 2019 roku odbyło się w Żarowskiej Izbie Historycznej zebranie organizacyjno-wyborcze Miejskiego Koła Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego „Żarodreptaki”. Podczas zebrania, na którym gościli przedstawiciele świdnickiego oddziału PTTK – Marlena Janaszek, Andrzej Kurek, Zdzisław Dykciak, wyłoniony został zarząd reaktywowanego Koła PTTK w Żarowie. Jego skład przedstawia się następująco:
Prezes – Bolesław Moryl, Wiceprezes – Iwona Skrzypek, Sekretarz – Stanisław Plaszczak,Skarbnik – Wojciech Deperas, Komisja rewizyjna: Barbara Płusa, Krystyna Statkiewicz." Życzymy powodzenia.
W miarę pojawiania się kolejnych fotografii i ich opisów, postaramy się uporządkować kolekcję chronologicnie tak, aby te 30 lat działalności Koła (1966-1996) uporządkować. Liczymy na Waszą pomoc...
Fot.2. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane. Trzeci od lewej Stanisław Białek, czwarty Bolesław Moryl...
Fot.3. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.4. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.5. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.6. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane. Możemy rozróżnić na tablicy napis Bar Restauracyjny "Cichy Kącik"
Fot.7. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.8. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.9. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.10. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.11. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.12. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.13. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.14. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.15. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane. Zapewne autobus zakładowy "ogórek" którego kierowcą był Stanisław Białek
Fot.16. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.17. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.18. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.19. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, Śnieżka, data i autor fotografii nieznane
Fot.20. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.21. Członkowie żarowskiego koła PTTK na szlaku, data miejsce i autor fotografii nieznane
Fot.22. Prawdopodobnie rożno na zakończenie rajdu, bądź wycieczki żarowskiego koła PTTK, data miejsce i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek
Fot.23. Prawdopodobnie rożno na zakończenie rajdu, bądź wycieczki żarowskiego koła PTTK, data miejsce i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek i nieznana nam osoba
Fot.24. Prawdopodobnie Ośrodek Wypoczynkowy w Złotym Lesie
Fot.25. Wycieczki żarowskiego koła PTTK, nie ograniczały się do szlaków górskich, poniżej Gdańsk Westerplatte, data i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek inni członkowie koła
Fot.26. Wycieczki żarowskiego koła PTTK, nie ograniczały się do szlaków górskich, poniżej Gdańsk, data i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek inni członkowie koła
Fot.27. Wycieczki żarowskiego koła PTTK, nie ograniczały się do szlaków górskich, poniżej Gdańsk, data i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek inni członkowie koła
Fot.28. Wycieczki żarowskiego koła PTTK, nie ograniczały się do szlaków górskich, poniżej Gdańsk, fontanna Neptuna na Rynku, data i autor fotografii nieznane, na zdjęciu Stanisław Białek inni członkowie koła
Fot.29. Żarowskie koło PTTK uczestniczyło również w wielu wydarzeniach sportowych, poniżej na stadionie w Świdnicy, data i autor fotografii nieznane, na zdjęciu z prawej Stanisław Białek
Fot.30. Fotografia z kolekcji Stanisława Białka wykonane podczas jednej z wycieczek, data i autor fotografii nieznane
Przygotował : Matthias
źródła :
1. www.pl.wikipedia.org/wiki/Polskie_Towarzystwo_Turystyczno-Krajoznawcze,
2. artykuł Heleny Dziedzic "Żarowski oddział PTTK", 2 nr Rocznika " MOST" Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Żarowskiej "PONS", 2006
3. Urząd Miasta Żarów - Miejskie Koło PTTK „Żarodreptaki” reaktywowane, opublikowano: 18-04-2019