- Łażany (Laasan)

Łażany : niem. Laasan

gmina : Żarów

powiat : świdnicki

województwo : dolnośląskie

Rok 2016 jest jubileuszowym dla żelaznego mostu zbudowanego na rzece Strzegomce w 1796 roku. Losy mostu były już niejednokrotnie przez nas opisywane (zobacz TUTAJ). 31 lipca bieżącego roku Stowarzyszenie Labiryntarium.pl wraz z Fundacją Teatr Bezdomny zorganizowali plenerową wystawę dotyczącą losów mostu oraz rekonstrukcję historyczną z gali otwarcia mostu sprzed 220 lat (zobacz TUTAJ). W całym tym zgiełku skupionym wokół mostu zapomnieliśmy o innej ważnej dla Łażan sprawie, ściśle zresztą z mostem związanej. Chodzi o regulację rzeki Strzegomki przeprowadzoną przez hrabiego Burghausa (budowniczego mostu). To właśnie operacja wybudowania nowego koryta dla rzeki Strzegomki wymusiła budowę mostu. Nie wiemy dokładnie jak długo trwały prace przy kopaniu głębokich rowów i formowanie wałów przeciwpowodziowych, ale przypuszczać można, że równolegle z budową mostu czyli między 1794 - 1796. Źródła, które podają, że huczne otwarcie mostu miało miejsce 31 lipca 1796 roku nie mówią o sukcesie regulacji Strzegomki, ale przypuszczać możemy, że świętowano jednocześnie budowę i otwarcie mostu, oraz oddanie do użytku nowego, koryta rzeki, które gwarantowało znakomitą ochronę dla często zalewanych wówczas Łażan. Ponad to, dzięki odsunięciu koryta od wsi i wybudowaniu wysokich wałów przeciwpowodziowych Burghaus zyskał ok. 180 ha ziemi uprawnej. Wspomnijmy dziś dzieło sprzed 220 lat, które służy nam do dziś.

Most na rzece Strzegomce dziś. To jest "nowe"koryto rzeki i miejsce gdzie stanął najstarszy na Śląsku most żelazny

Zdjęcie satelitarne okolic Łażan (źródło : Geoportal). Kolorem żółtym oznaczono przebieg starego koryta Strzegomki, kolorem czerwonym oznaczono "nowe" koryto wybudowane w latach 1794(?) - 1796 (łączna długość wykopu to nieco ponad 3 km). Litera A oznacza miejsce pierwotnego mostu na Strzegomce, litera B miejsce budowy mostu żelaznego. Most A był zapewne kamienny, ale nie zachowały się żadne jego ślady, po wojnie oba mosty zastąpione zostały betonowo-stalowymi mostami (nie znamy daty ich powstania). Zielona linia to historyczna droga pomiędzy Łażanami a Piotrowicami.

Powyższe zdjęcie z powłoką LIDAR, znakomicie widać koryta rzeki

Stare koryto do dziś jest "mokre". Prawdopodobnie służyło ono następne lata jako młynówka dla tutejszego młyna. Dziś jednak, gdy zajrzy się z mostu do dawnego koryta, przypomina ono bardziej wysypisko śmieci...

Most na Strzegomce "nowe koryto" - widok w stronę Żarowa

Widok z mostu na "nowym" korycie Strzegomki w kierunku Łażan - na końcu alei lipowej znajduje się most na starym korycie

Widok (w kierunku Żarowa) na most na starym korycie rzeki Strzegomki

Dziś granicę dawnego koryta wyznacza linia drzew i krzewów (po prawej ostatnie zabudowania w Łażanach

Most na starym korycie rzeki jest dziś betonowo-stalowy, dawniej był zapewne kamienny

Widok z mostu na wodę - jeden wielki śmietnik

Aleja lipowa znajduje się pomiędzy starym a nowym korytem Strzegomki

Widok (w stronę Łażan) na most nad starym korytem Strzegomki

Historyczna droga pomiędzy Łażanami a Piotrowicami (oznaczona na zdjęciu satelitarnym kolorem zielonym) - widok w kierunku Piotrowic

Stare koryto biegło zgodnie z linia drzew i krzewów

Stare koryto biegło zgodnie z linia drzew i krzewów

Stare koryto biegło zgodnie z linia drzew i krzewów, brak jednak jakichkolwiek śladów dawnych mostów, które musiały kiedyś tu istnieć

Widok w kierunku mostu na historycznej drodze Łażany - Piotrowice na "nowym" korycie

Most na "nowym" korycie historyczna droga Łażany - Piotrowice, widok w kierunku Łażan

Ten sam most widziany z wału (brak danych kiedy został wybudowany, jego stan jest tragiczny)

Prosimy wszystkich, którzy mogą cokolwiek w temacie sprostować, zanegować lub dołożyć o kontakt z nami za pośrednictwem formularza kontaktowego na naszej stronie.