Drukuj
Kategoria: Czechosłowackie fortyfikacje 1935-1938
Odsłony: 1605

Ocena użytkowników: 5 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywna
 

Czechosłowackie fortyfikacje (cz./sł. Československé opevnění), lata budowy 1935 - 1938

České Petrovice i Mladkov, Kraj Pardubicki, Czechy

 

 

 

Po roku od pierwszej wyprawy mającej na celu poznanie czechosłowackich fortyfikacji wybudowanych w latach 1935-1938 na odcinku pomiędzy Trutnowem (Twierdza Stachelberg) a Górami Orlickimi (Twierdza Hanićka - całość TUTAJ), wyruszamy poznawać kolejne Grupy Warowne i samodzielne ciężkie i lekkie schrony piechoty. Tym razem będziemy się poruszać na niewielkim obszarze pomiędzy miejscowościami : České Petrovice, Mladkov, Lichkov, Králíky do granicy ze znaną wszystkim miejscowością Doli Morava w której znajduje się popularna Ścieżka w Obłokach. Na wspomnianym odcinku znajdują się trzy Grupy Warowne : Adam, Bouda i Hurka, oraz wiele ciężkich i lekkich schronów piechoty, które wyrywkowo również odwiedziliśmy...

 

 

 

Ciężki schron piechoty K-S 49 - Petrovice, jeden z pierwszych odwiedzonych przez nas w 2019 roku

mladkov (1)

 

 

 

W pierwszym dniu wyprawy, w drodze do naszego punktu zakwaterowania, który znajdował się w miejscowości Mladkov, postanowiliśmy odwiedzić kilka łatwodostępnych schronów w okolicach miejscowości České Petrovice, Mladkov i Grupy Warownej Adam, która jest w rękach wojska, przez co niedostępna dla turystów. Po drodze zobaczyliśmy następujące ciężkie schrony piechoty : K-S 50 - Na Jedlině, K-S 49 - Petrovice, K-S 48 - Nad silnicí, K-S 34 - U kapličky, oraz w samym Mladkovie K-S 33 - U ovčárny...

 

 

 

Mapa Google przedstawiająca połudnową część Kotliny Kłodzkiej z oznaczonymi (A) przejściami granicznymi w okolicy Boboszowa i Kamieńczyka. My przekroczyliśmy granicę w okolicy Kamieńczyka bo kierowaliśmy się do punktu 1 gdzie znajdują się schrony :  K-S 50 - Na Jedlině, K-S 49 - Petrovice, K-S 48 - Nad silnicí. Punkt 2 to schron K-S 33 - U ovčárny w samym Mladkovie, natomiast punkt 3 to Grupa Warowna Adam, która nie jest dostępna dla zwiedzających, bo znajduje się w rękach czeskiego wojska. Podjęliśmy próbę zbliżenia się do GP Adam, ale szybko wycofaliśmy się, bo obowiązywał zakaz wjazdu dla pojazdów, a próba dotarcie w pobliże grupy wymagała wiele czasu, którego nie mieliśmy... K to oznaczenie naszej kwatery w Mladkowie. Na końcu opracowania trochę więcej na ten temat.

mladkov (1)

 

 

 

Mapka fortyfikacji w okolicy miasta Kraliky, które odwiedziliśmy w związku ze zwiedzaniem Grupy Warownej Hurka. Każdy punkt na mapie to schron, najmniejsze to lekkie schrony piechoty wz. 36 i wz. 37, większe to samodzielne ciężkie schrony piechoty, lub schrony piechoty i artyleryjskie wchodzące w skład grup warownych 

mladkov (1)

 

 

 

Zwiedzanie rozpoczynamy od punktu 1 na mapce Google. Pomiędzy miejscowościami České Petrovice a Jedlina, obejrzeć możemy jednokondygnacyjny, samodzielny ciężki schron piechoty K-S 50 - Na Jedlině (wsp. geograficzne : 50°07'33.8"N 16°35'15.3"E) Betonowanie miało miejsce w dniach 21-28.07 1937 r. przez firmę Vaclava Strebsky'ego z Pilzna

mladkov (1)

 

 Przekrój schronu K-S 50 - Na Jedlině (źródło : www.opevneni.cz)

1

Uzbrojenie schronu : lekki karabin maszynowy vz.26, ciężki karabin maszynowy vz.37 solo, podwójne ciężkie karabiny maszynowe vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 37 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm solo, kazamatowa zaprawa 9 cm, armata 8 cm, haubica 10 cm, wieża - karabin maszynowy podwójny TK vz.37, obrotowa wieża armaty. Dzwony : dzwon do lekkiego karabinu maszynowego vz.26, dzwon do ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła dla twin TK vz.37, dzwon obserwacyjny artylerii

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 50 - Na Jedlině

mladkov (1)

 

 

 

 Widok wnętrza przez okienko strzelnicze

mladkov (1)

 

 

 

 Wstęp zakazany...

mladkov (1)

 

 

 

 ... i skutecznie zamknięta krata

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 50 - Na Jedlině

mladkov (1)

 

 

 

 Na schronie K-S 50 - Na Jedlině, widok w stronę schronu K-S 49 - Petrovice (w lasku po środku)

mladkov (1)

 

 

 

 Wejście zakratowane, ale wyrwa po dzwonie jednak umożliwia wejście do środka z czego korzystamy. Trzeba zachować szczególną ostrożność podczas takiego wchodzenia na dziko

mladkov (1)

 

 

 

 Tu był jeden z dzwonów

mladkov (1)

 

 

 

 Ciężki schron piechoty K-S 50 - Na Jedlině

mladkov (1)

 

 

 

 Po sąsiedzku znajduje się mniejszy, jednokondygnacyjny, samodzielny ciężki schron piechoty K-S 49 - Petrovice (wsp. geograficzne : 50°07'29.8"N 16°35'18.9"E) Betonowanie miało miejsce w dniach 3-8.08 1937 r. również przez firmę Vaclava Strebsky'ego z Pilzna

mladkov (1)

 

 

Przekrój schronu K-S 49 - Petrovice (źródło : www.opevneni.cz)

2

 Uzbrojenie schronu : lekki karabin maszynowy vz.26, ciężki karabin maszynowy vz.37 solo, podwójne ciężkie karabiny maszynowe vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 37 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm solo, kazamatowa zaprawa 9 cm, armata 8 cm, haubica 10 cm, wieża karabinu maszynowego do Twin TK vz.37, obrotowa wieża przesuwna armaty. Dzwony / Kopuły : dzwon do lekkiego karabinu maszynowego vz.26, dzwon do ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła dla twin TK vz.37, dzwon obserwacyjny artylerii

mladkov (1)

 

 

 

 Ciężki schron piechoty K-S 49 - Petrovice

mladkov (1)

 

 

 

 Tu dzwony również zostały odstrzelone

mladkov (1)

 

 

 

 Pozostałości systemów wentylacyjnych i oddymowych

mladkov (1)

 

 

 

 Po kilku minutach jazdy, w niewielkim zagajniku tuż nad miejscowością České Petrovice znajduje się jednokondygnacyjny, samodzielny ciężki schron piechoty K-S 48 - Nad silnicí (wsp. geograficzne : 50°07'16.7"N 16°35'23.4"E) Betonowanie miało miejsce w dniach 23-30.08 1937 r., również przez firmę Vaclava Strebsky'ego z Pilzna

mladkov (1)

Przekrój schronu K-S 48 - Nad silnicí (źródło : www.opevneni.cz

3

Uzbrojenie schronu : lekki karabin maszynowy vz.26, ciężki karabin maszynowy vz.37 solo, podwójne ciężkie karabiny maszynowe vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 37 mm połączone z ciężkim karabinem maszynowym vz.37, działo przeciwpancerne 47 mm solo, kazamatowa zaprawa 9 cm, armata 8 cm, haubica 10 cm, wieża karabinu maszynowego do Twin TK vz.37, obrotowa wieża przesuwna armaty. Dzwony / Kopuły : dzwon do lekkiego karabinu maszynowego vz.26, dzwon do ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła ciężkiego karabinu maszynowego vz.37 solo, kopuła dla twin TK vz.37, dzwon obserwacyjny artylerii

mladkov (1)

 

 

 

 Tutaj również znajduje się tabliczka wstęp zakazany...

mladkov (1)

 

 

 

 Ciężki schron piechoty K-S 48 - Nad silnicí

mladkov (1)

 

 

 

 Wejście również skutecznie zakratowane

mladkov (1)

 

 

 

 Ciężki schron piechoty K-S 48 - Nad silnicí

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 48 - Nad silnicí - miejsce po odstrzelonym dzwonie

mladkov (1)

 

 

 

K-S 48 - Nad silnicí - wyjście ewakuacyjne 

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 48 - Nad silnicí - tył powinien być zabezpieczony nasypem z kamieni i ziemi

mladkov (1)

 

 

 

K-S 48 - Nad silnicí - widok z drogi 

mladkov (1)

 

 

 

 Tuż obo schronu K-S 48 - Nad silnicí ławeczka z której mamy piękną panoramę miejscowości České Petrovice

mladkov (1)

 

 

 

Panorama miejscowości České Petrovice. Po prawej widziany fragment lasu - miejsce lokalizacji Grupy Warownej Adam

mladkov (1)

 

 

 

Mapka Google z oznaczoną kolorem czerwonym lokalizacją Grupy Warownej Adam, która znajduje się w rękach czeskiego wojska. Prawdopodobnie podziemia służą jako magazyny broni lub amunicji...

mladkov (1)

 

 

 

Mapka ze strony : www.mapa.opevneni.cz/ z oznaczonym schematem podziemi i poszczególnych schronów Grupy Warownej Adam na tle lasu i innych budynków na terenie wojskowym

mladkov (1)

 

 

 

Za www.pl.wikipedia.org/wiki/Grupa_Warowna_Adam :

"Obiekty Grupy warownej „Adam” położone są w Sudetach Środkowych, w południowo-wschodniej części Grzbietu Głównego Gór Orlickich zwanym Czeskim Grzebieniem, na wzniesieniu Adam, około 3,4 km na zachód od centrum Kamieńczyka.

Głównym zadaniem grupy warownej było zamknięcie ogniem artyleryjskim Kotliny Kłodzkiej wbijającej się południkowo klinem w głąb terytorium. Wyprowadzone z Kotliny Kłodzkiej niemieckie natarcie, po przekroczeniu grzbietu górskiego stwarzało dla nieprzyjaciela najlepsze warunki do przecięcia kraju na dwie części, a w szczególności panowanie nad komunikacją. W dalszej kolejności działa obiektów K-Am-S 42 i K-Am-S 43 grupy warownej „Adam” miały wspierać ogniem artyleryjskim sąsiednie grupy warowne oraz przyległe linie ciężkich i lekkich umocnień oraz zwalczać koncentrację nieprzyjacielskich wojsk w okolicach węzła komunikacyjnego w Międzylesiu (niem. Mitewalde).

Grupa warowna „Adam” miała być największą z budowanych grup warownych w Górach Orlickich, jednak zajmowała najmniejszą powierzchnię ze wszystkich 16 budowanych w Czechosłowacji grup warownych. Obiekty tej grupy warownej rozmieszczone są na obszarze w kształcie prostokąta o wymiarach 400 × 500 metrów. W skład grupy wchodziło 8 schronów bojowych, podziemny magazyn i koszary oraz system podziemnych korytarzy (potern) łączących poszczególne obiekty. Oprócz obiektu wejściowego w skład GW „Adam” wchodziły trzy schrony bojowe piechoty, dwa schrony artyleryjskie, z których każdy miał być wyposażony w trzy szybkostrzelne haubice kalibru 100 mm, jeden schron z dwiema haubicami umieszczonymi w wysuwanej wieży pancernej oraz schronu artyleryjskiego o znaku K-Am-S 44 „Za větrem” dla dwóch moździerzy kalibru 122 mm, którego nie wybudowano przed wkroczeniem Niemców. Łączna długość podziemnych pomieszczeń i korytarzy wynosiła ok. 2 km. Obok pomieszczeń związanych ze stanowiskami ogniowymi grupa warowna posiadała również pomieszczenia dla radiotelegrafisty, dowódcy, sypialnie, ubikacje, magazyny oraz wiele innych.

Załoga obiektu miała liczyć 611 żołnierzy, w tym 34 oficerów, 12 podoficerów i 564 szeregowców. Załogę artyleryjskiej grupy warownej „Adam” tworzył VI Batalion wchodzący w skład Hraničářská Regiment Nr 19. Dowódcą fortu został mianowany pułkownik Antony Kostrhún, a jego zastępcą i komendantem twierdzy artyleryjskiej major Bedřich Pustějovský.

Obiekty bojowe wchodzące w skład Grupy warownej „Adam”:

K-Am-S 39 „Houdek” – bojowy schron piechoty
K-Am-S 40 „U háječku” – bojowy schron piechoty
K-Am-S 41 „Pod vrškem” – bojowy schron piechoty
K-Am-S 42 „Trigonometr” – bojowy schron artyleryjski z dwoma szybkostrzelnymi haubicami kalibru 100 mm oraz wysuwną obrotową wieżą artyleryjską
K-Am-S 43 „Veverka” – bojowy schron artyleryjski z trzema szybkostrzelnymi haubicami kalibru 100 mm.
K-Am-S 43a „Na sekyře – obiekt wejściowy
K-Am-S 44 „Za větrem” – bojowy schron artyleryjski dla dwóch moździerzy.
K-Am-S 45 „Jabůrek” – bojowy schron artyleryjski z trzema szybkostrzelnymi haubicami kalibru 100 mm.
Oprócz ośmiu wybudowanych obiektów grupy warownej Adam wybudowano trzy bojowe schrony piechoty K-S 37, K-S 38, K-S 39.

Grupa Warowna „Adam” podległa dowództwu korpusu saperów w Kralikach. Budowę obiektów bojowych Grupy warownej Adam rozpoczęto 10.08.1936 r. i prowadzono do 30.09.1938 r., do czasu kiedy cały obszar został włączony do III Rzeszy. Całością prac przy umacnianiu granic kierowała Dyrekcja Prac Fortyfikacyjnych (Ředitelství opevňovacích prací, w skrócie ŘOP), powołana 20.03.1935 r. Autorem projektu grupy warownej „Adam” był mgr. Petr Kovář. Budowę obiektów realizowała firma budowlana Dr. ing. Kapsa a Müller z Pragi. Schrony wchodzące w skład grupy warownej budowane były w najwyższej IV klasie odporności. Grubość stropu i ścian od strony nieprzyjaciela wynosiła 350 cm. Grubość kopuł pancernych 30 cm. W 1938 roku grupa warowna nie była w pełni przygotowana do obrony – brakowało schronu artyleryjskiego dla dwóch moździerzy K-Am-S 44 „Za větrem”, dział artyleryjskich, oraz nie zainstalowano wież obrotowych dla haubic do prowadzenia ognia bocznego. W przypadku nagłego ataku planowano użyć dział polowych 75 mm, ustawionych na prostych drewnianych podestach. Czechosłowackich fortyfikacji w Sudetach, których część stanowią umocnienia w Górach Orlickich, nigdy nie wykorzystano bojowo. Na mocy umowy monachijskiej uzgodniono, że całość umocnień w tym grupa warowna „Adam” przejdzie w ręce Niemców bez jednego strzału. Umocnienia stanowią obecnie unikatowy w skali Europy przykład zabytków techniki wojskowej."

 

 

 

Według pl.wikipedia.org K-Am-S 43 „Veverka” – bojowy schron artyleryjski z trzema szybkostrzelnymi haubicami kalibru 100 mm dostępny jest dla zwiedzających...

 

 

 

Grupa Warowna Adam - schemat, poszczególne schrony ich nazwy (źródło : www.opevneni.cz) Kliknij prawym przyciskiem myszy na grafice - zapisz grafikę jako i przejrzyj w większym rozmiarze

Grupa Warowna Adam

 

 

 

Kolejny odwiedzony przez nas obiekt to znajdujący się tuż przy drodze prowadzącej do Mladkowa dwukondygnacyjny, samodzielny ciężki schron K-S 34 - U kapličky (wsp. geograficzne : 50°06'07.1"N 16°37'35.0"E) Betonowanie miało miejsce w dniach 7-13.05 1937 r., przez firmę Litycka a.s. Praga II

mladkov (1)

 

 

 

Przekrój ciężkiego schronu piechoty K-S 34 - U kapličky (źródło www.opevneni.cz)

4

Przekrój ciężkiego schronu piechoty K-S 34 - U kapličky (źródło www.opevneni.cz)

4a

 Miejsce po odstrzelonym dzwonie

mladkov (1)

 

 

 

 

 Widok na okolicę przez jedno z okienek strzelniczych schronu

mladkov (1)

 

 

 

 Miejsce po odstrzelonym dzwonie - widok z wnętrza schronu

mladkov (1)

 

 

 

 Wnętrze schronu

mladkov (1)

 

 

 

 

mladkov (1)

 

 

 

 Zaskakuje ilość gruzu wewnątrz

mladkov (1)

 

 

 

 Widok przez okienko strzelnicze na okolicę schromu

mladkov (1)

 

 

 

 Tu jak widać wejście nie jest zabezpieczone

mladkov (1)

 

 

 

 Otoczenie schronu

mladkov (1)

 

 

 

 Schron K-S 34 - U kapličky widziany od strony wejścia

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 34 - U kapličky

mladkov (1)

 

 

 

 Miejsce po odstrzelonym dzwonie

mladkov (1)

 

 

 

 Wyjście ewakuacyjne schronu K-S 34 - U kapličky

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 34 - U kapličky

mladkov (1)

 

 

 

 K-S 34 - U kapličky

mladkov (1)

 

 

 

 Opuszczamy schron K-S 34 - U kapličky i kierujemy się do oddalonego niespełna kilometr Mladkova, gdzie zobaczymy ostatni dziś przed przejęciem naszej kwatery noclegowej, ciężki schron K-S 33 - U ovčárny...

mladkov (1)

 

 

 

 

W Mladkovie, a w zasadzie u wylutu w kierunku Lichkova i Kraliky, na terenie firmy Agroserwis znajduje się dwukondygnacyjny, samodzielny ciężki schron piechoty K-S 33 - U ovčárny (wsp. geograficzne : 50°05'54.4"N 16°38'04.4"E). Betonowanie miało miejsce w dniach 18-26.11 1936 r., przez firmę Litycka a.s. Praga II

mladkov (1)

 

 

 

 Mimo, że brama na teren firmy była otwarta i nikt nie próbował nas zatrzymać (bo chyba nikogo nie było), to czuliśmy się nieswojo. Po wykonaniu jedynej fotografii wycofaliśmy się z terenu, żeby już pierwszego dnia nie popaść niepotrzebnie w konflikt z miejscowymi lub policją. Jak widać schron został zaadoptowany jako komórka na graty. Dostawiono do niego też wiatę i zapomniano o militarnej przeszłości...

mladkov (1)

 

 

Przekrój schronu K-S 33 - U ovčárny (źródło : www.opevneni.cz)

5

Przekrój schronu (rzut kondygnacji) K-S 33 - U ovčárny (źródło : www.opevneni.cz)

5a

Kilkaset metrów od głównego skrzyżowania i placu w Mladkowie zlokalizowana jest nasza wspaniała kwatera : Ubytování u Chaloupků, Mladkov 94, 561 67 Mladkov, Czechy. Po opublikowaniu  relacji ze wszystkich odwiedzonych schronów, grup warownych i muzeów, pokażemy także malowniczy Mladkov. Dziś tylko miejsce naszego noclegowania

mladkov (1)

 

 

 

 Do pokoju wchodzimy od strony ogrodu, dlatego trzeba dom obejść

mladkov (1)

 

 

 

 Wejście do naszej kwatery widziane z ogrodu

mladkov (1)

 

 

 

 Ogród z atrakcjami - miejsce do grillowania

mladkov (1)

 

 

 

 Ogród z atrakcjami - basen i trampolina

mladkov (1)

 

 

 

Ogród - możliwość śniadania pod gołym niebem 

mladkov (1)

 

 

 

Zbieramy siły, bo kolejny dzień będzie trudny i czeka nas całodzienne zwiedzanie kolejnych arcyciekawych obiektów militarnych...

 

 

 


 Podróżował, fotografował i przygotował : Matthias