Labiryntarium - Niemodlin - wrzecionowaty Rynek i Zamek Książęcy udający klasztor

: Kategoria: Województwo opolskie; Utworzono: 06 styczeń 2019; Poprawiono: 07 styczeń 2019

Ocena użytkowników: 5 / 5

Niemodlin : niem. Falkenberg

gmina : Niemodlin

powiat : opolski

współrzędne geograficzne : 50°38'31.2"N 17°37'21.1"E

Kiedy trafiasz do Niemodlina, na myśli masz tamtejszy "klasztor w Jasminowie", czyli tak naprawdę zespół zamkowy w Niemodlinie, który był filmowym klasztorem w filmie Jana Jakuba Kolskiego "Jasminum". Dziś zamek znajduje się w stanie, nazwijmy to remontowanym, ale ma swoich właścicieli, którzy zdołali wymienić dach, pozwalają na ruch turystyczny a żeby go nieco uatrakcyjnić stworzyli w nim cos w rodzaju imitacji „bursztynowej komnaty”. Dajemy się ponieść i z przyjemnością zamek zwiedzamy. Tutaj znajduje się też wyjątkowy w skali kraju wrzecionowaty Rynek, przez który przebiega niestety główna, bardzo ruchliwa Droga Krajowa nr 46.

Zamek w Niemodlinie - widok od wschodu

Mapa Google z widokiem starego miasta i jego wydłużonym, wrzecionowatym Rynkiem, oraz zaznaczonym na czerwono zamkiem

Herb Niemodlina

Rzymskokatolicki Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia N.M.P. w Niemodlinie widziany z ulicy Bohaterów Powstań Śląskich, tuż przed wjazdem do Rynku

Zabytki wpisane na listę zabytków :

- miasto w ramach średniowiecznego założenia, w tym unikatowy wrzecionowaty rynek z zespołem kamieniczek pochodzących głównie z XVIII i XIX w., choć są wśród nich też starsze
- kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, gotycki, z poł. XIII-XIV w. z przekształceniami barokowymi, zbudowany na początku XIII w. (prezbiterium), rozbudowany w wieku XV o nawę i wieżę. Część wyposażenia wewnątrz kościoła (ambona, ołtarze i rzeźby) z XVII i XVIII wieku. Renesansowy dzwon z 1522 roku. * Ogrójec znajduje się w południowej ścianie prezbiterium kościoła z rzeźbami pochodzącymi z XVIII w. Kościół jest siedzibą parafii,
- zespół plebanii: plebania, z XV w., 1803 r., organistówka, z poł. XIX w.

- zespół zamkowy, z XIV/XV w., XVI w., XVIII w.: oficyna i zabudowania stajenne, barokowy budynek bramy prowadzący do zamku, most zamkowy, mur z bastejką, park
- zamek wybudowany przez księcia Bolesława Niemodlińskiego około roku 1313 w miejscu drewnianego grodu kasztelańskiego. W XIV i XV wieku wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. W 1552 roku zniszczony przez pożar. Odbudowa ruszyła dopiero około roku 1573. Około 1740 roku przekształcony w pałac w stylu późnobarokowym. W latach 1869–1873 przebudowany przez architektów z Drezna i Düsseldorfu. Całość założenia utrzymana w stylu renesansowym; od kwietnia 2017 r. w nim imitacja „bursztynowej komnaty”.
- mury obronne, fragmenty w południowej części miasta. Mury wzniesione w XV wieku. Pierwotnie miały dwie bramy: Opolską i Nyską. Znaczną część murów zburzono w 1860 roku. Zachowały się pozostałości ganków strzelniczych,
- arsenał, ul. Bohaterów Powstań Śląskich 7, z XVII w.,
- domy, ul. Bohaterów Powstań Śląskich 3, 5, 10, 11, 13, 18, z XVIII w., XIX w., XX w.
- zajazd, obecnie dom mieszkalny, ul. Brzeska 1, z pocz. XIX w., XX w.
- dom, ul. Drzymały 2, z 1600 r., XX w.
- domy, Rynek 1, 2, 3, 10, 11, 18, 20, 21, 23, 34, 39, 41, 43, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 53, Rynek / Szewska 1, z poł. XVIII w.-XX w.

inne zabytki :

- dawny ratusz, budynek mieszkalny oznaczony numerem 51. Zbudowany na początku XIX wieku zastąpił stary ratusz istniejący niegdyś w centralnej części rynku. Piwnice zachowały sklepienia kolebkowe
- kuta latarnia z początku XX w. stojąca w miejscu dawnego pręgierza na placu przed kościołem
- zbrojownia z XVII w.
- na skwerze w rynku pomnik św. Floriana pochodzący z XVIII w.
- Kaplica Pustelnika z XVIII w. znajdująca się na terenie Parku w Lipnie, pozostałość po zwierzyńcu i parku krajobrazowym koło Niemodlina
- kapliczka Madonny z Dzieciątkiem w pobliżu Bramy Niemodlińskiej i basenu kąpielowego pochodząca z 1909 r.
- cmentarz żydowski.

Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia N.M.P. w Niemodlinie widziany już z Rynku

Pierwsze kroki kierujemy jednak do zamku, przed nami budynek bramny i w tle wieża zamku w Niemodlinie

Jesteśmy już na terenie zespołu zamkowego, znów patrzymy na budynek bramny, tyle, że od środka

GODZINY OTWARCIA :Obiekt (ogród zamkowy, przedzamcze, budynek bramny, Zamek Główny) jest czynny:

wtorek-piątek 10:00-16:00 TRASA 1: przedzamcze, figury mostu zamkowego, fosa, ogród zamkowy, (bez wejścia na Zamek Główny)

wtorek -piątek godz. 13:00 TRASA 2: zwiedzanie Zamku Głównego z przewodnikiem (przyziemie, sala tortur, sala balowa, kaplica, krypty zamkowe, figury mostu zamkowego)

soboty i niedziele 10:00-16:00 TRASA 1: przedzamcze, figury mostu zamkowego, fosa, ogród zamkowy, (bez wejścia na Zamek Główny)

soboty i niedziele o godz. 10:00, 11:00, 12:00, 13.00, 14:00, 15:00, TRASA 2: Zwiedzanie Zamku Głównego z przewodnikiem: przyziemie, sala tortur, sala balowa, krypty, kaplica przedzamcze, figury mostu zamkowego, fosa, ogród zamkowy.

W poniedziałki obiekt jest nieczynny

Informacje i rezerwacje pod nr tel.608 090 840, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., istnieje możliwość rezerwacji godzin zwiedzania Zamku Głównego dla grup zorganizowanych...

Most prowadzący do zamku (w tle), na moście znajdują sie figury czterech świętych

Figury czterech świętych wieńczą postumenty ustawione na początku i końcu zabytkowego mostu z połowy XVIII w.. Na postumentach ustawione są figury: św. Jana Nepomucena z prawą ręką na piersi i krzyżem trzymanym w lewej ręce z II-giej połowy XIX wieku, św. Antoniego z dzieciątkiem Jezus na ręce, św. Floriana gaszącego płonący budynek z połowy XVIII w. i św. Wendelina z laską i barankiem z połowy XVIII wieku. Wszystkie figury świętych wykonane zostały z piaskowca.

św. Wendelina z laską i barankiem z połowy XVIII wieku

św. Florian gaszący płonący budynek z połowy XVIII w.

św. Jan Nepomucen z prawą ręką na piersi i krzyżem trzymanym w lewej ręce z II-giej połowy XIX wieku

św. Antoni z dzieciątkiem Jezus na ręce

Mur oddzielający zabudowania gospodarcze od zamku

Zabudowania stajenne

Budynek bramny i oficyna zamkowa

Most w całej okazałości z widocznymi czterema figurami świętych, w tle zabudowania gospodarcze zespołu zamkowego

Widok na wieżę zamkową sprzed wejścia głównego

Historia zamku :

W 1313 roku książę Bolesław, syn księcia opolskiego Bolka I, wzniósł nizinny, murowany zamek na miejscu XIII-wiecznej kasztelanii. Stara gotycka budowla wtopiła się całkowicie w późniejsze renesansowe mury, dlatego nie można odtworzyć jej wyglądu. Pozostałości gotyckiej zendrówki widoczne są w południowo-zachodnim skrzydle zamku. Kilka razy w swojej wielowiekowej historii był niszczony i odbudowywany. Zniszczyli go husyci w 1428, pożar w 1552, ucierpiał w 1643 w czasie wojny trzydziestoletniej. Doszczętnie spalony w pożarze w 1552 roku, został przejęty w zastaw przez hrabiego von Logau, który następnie sprzedał go wraz z całym miastem Kasparowi von Pückler. Ten w 1581 roku rozpoczął odbudowę zamku, która trwała do 1591 roku.
Nowożytna rezydencja budowana była etapami (1573–1577, 1589–1592, 1610), a jej fundatorami była rodzina Pückler'ów, zaś później (od XVII w.) Promnitz'ów. Czteroskrzydłowa budowla otaczała prostokątny dziedziniec otoczony arkadami. Po roku 1787, z inicjatywy nowego właściciela, hrabiego Jana II Nepomuka von Praschma, zamek zmienił wystrój wnętrz, dokonano licznych przeróbek na poszczególnych kondygnacjach. Prace z wieku XIX doprowadziły m.in. do zamurowania arkad pierwotnych krużganków i przebudowę kaplicy. Szczególnie charakterystyczna jest sylwetka wieży bramnej, ozdobionej techniką sgraffito. Zachowały się też elementy dekoracji (stiuki, renesansowy kominek w sali południowego skrzydła, ornamenty kolebkowego sklepienia). Nad dawną istnieje kamienny most ozdobiony rzeźbami świętych. Właścicielem zamku w Niemodlinie do 1945 był hrabia Fryderyk Leopold von Praschma.
Po II wojnie światowej zamek był siedzibą: Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, liceum, szkoły podoficerskiej. Przez 10 lat stał opuszczony i niszczejący. W 1990 zrujnowany obiekt kupił prywatny inwestor. W murach zamku Jan Jakub Kolski nakręcił film Jasminum, który miał premierę w 2006 roku. W tym samym roku właścicielem zabytku został łódzki Instytut Postępowania Twórczego. W 2015 zamek w Niemodlinie trafił w ręce nowego właściciela, spółki Centrum z Łodzi, która zamierza przywrócić mu dawną świetność, a przede wszystkim ponownie otworzył go dla zwiedzających.

Elewacja na lewo od wejścia

Elewacja na prawo od wejścia

Współczesność :

W czasie remontu odkryto w zamkowej kaplicy trumny. Ze ustaleń wynika, że pochówek w nich miał miejsce pod koniec XVIII wieku lub na początku XIX wieku. W trumnach pochowane zostały dwie osoby. W ramach rewitalizacji zamku, w kwietniu 2017, w jednej z jego sal zbudowano imitację „Bursztynowej Komnaty” dla przypomnienia, że w pobliżu zamku przebiegał fragment bursztynowego szlaku. Zamek, dzięki promocji i nowym atrakcjom – takim jak średniowieczna izba tortur, imitacja Bursztynowej Komnaty, biesiady i widowiska rycerskie – stał się jednym z najpopularniejszych produktów turystycznych województwa opolskiego. Trwają też prace nad zachowaniem i odnowieniem zabytkowej substancji. W 2016 roku przy finansowym wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wymieniono na prawie 4 tys. mkw. poszycie dachowe, układając „w łuskę" ok. 120 tys. dachówek. W planach jest wymiana stolarki, w tym wszystkich okien oraz renowacja elewacji. Ma ona, według nowatorskiej koncepcji, odzwierciedlać kolejne etapy budowy i rozbudowy zamku. Zamek Niemodlin w ciągu dwóch miesięcy odniósł dwa zwycięstwa w konkursach Polskiej Organizacji Turystycznej. W listopadzie 2017 roku zdobył Certyfikat Internautów – Najlepszy Produkt Turystyczny 2017, a wcześniej - we wrześniu - zajął I miejsce w głosowaniu Top Zamki i Pałace w Polsce.

Wejście główne do zamku widziane od wewnątrz

Pierwsza komnata w której przewodnik udziela dłuższej lekcji na temat historii zamku

Sklepienie krzyżowe

Przechodzimy zamkowymi korytarzami i kierujemy się na piętro

Widok z okna na dziedziniec zamkowy

Schody prowadzące na piętro

Widok na dziedziniec z okna na I piętrze

Korytarz na I piętrze - okna zostały pomalowane na potrzeby filmu

Kolumny podtrzymujące strop

Jedna z komnat, obraz również powstał na potrzeby filmu

Korytarz z filmowymi witrażami

Dziedziniec widziany z okna na I pietrze, niegdyś nie było okien i zamurowanych przestrzeni między kolumnami, wtedy zamek szczycił się wspaniałymi krużgankami

Widok na dziedziniec zamkowy z okna na I piętrze

Komnaty zamkowe

Komnaty zamkowe - oryginalny drewniany sufit

Komnaty zamkowe - oryginalna polichromia pod warstwą farby emulsyjnej

Widok z okna zamkowego na ulicę Wojska Polskiego

Komnaty zamkowe

Zamkowe korytarze

Imitacja "Bursztynowej Komnaty" w zamku w Niemodlinie, oczywiście komnata nie odpowiada nawet wymiarom oryginałowi (jest niemal dwukrotnie mniejsza)

Idziemy śladami Brata Zdrówko

Ostatni raz dziedziniec z okna

Jesteśmy na dolnej kondygnacji

Dziedziniec na żywo

Dziedziniec zamku w Niemodlinie

Wejście do kaplicy zamkowej, którą odwiedzimy później

Dziedziniec zamku w Niemodlinie

Jedna z wież

Dziedziniec zamku w Niemodlinie i dwie wieże we wschodniej części zamku

Pozostałości po filmie - filmowa cela Brata Czereśni

Pozostałości po filmie - filmowa cela Brata Czeremchy

Pozostałości po filmie - filmowa cela Brata Śliwy

Dziedziniec zamku w Niemodlinie

Dziedziniec zamku w Niemodlinie - widok w stronę bramy głównej

Dziedziniec zamku w Niemodlinie

Chrzcielnica i inne elementy kamienne czekające na zagospodarowanie

Kaplica zamkowa

Z kaplicy zamkowej przechodzimy do podziemi

Schodzimy do podziemi zamku

Klimat jest...

Krypta

Sarkofagi w krypcie

Otwór w stropie przez który opuszczano trumnę z ciałem

Krypta - widok całości

Jeszcze nie wychodzimy

Odwiedzamy stworzoną na potrzeby turystyczne salę tortur

Wnętrza naprawdę robią wrażenie

Maski hańby

Izba tortur

Winiarnia

Winiarnia zamkowa

Co było do obejrzenia, obejrzeliśmy

"Zbroja rycerska"

Ostatnie spojrzenie...

Opuszczamy teren zamku

Zamek w niemodlinie ma nowy dach, ale jeszcze sporo pracy przed właścicelami

Filmowa furtka przy której Brat Zdrówko rozmawiał z fryzjerką Patrycją

Zamek widziany z terenu zabudowań zespołu zamkowego

Budynek bramny a w nim kasy i sklepik z pamiątkami

Brama zamkowa

Widok na wrzecionowaty Rynek Niemodlina

Widok na budynek bramny z Rynku

Wylot z Rynku na ul Wojska Polskiego - widok zabudowań zespołu zamkowego

Widok zabudowań zespołu zamkowego

Zamek widziany z ulicy Wojska Polskiego

Rynek od strony wschodniej

Zamek widziany z zewnątrz - elewacja południowa

Elewacja południowa zamku

Widok od południowego wschodu

Elewacja wschodnia zamku

Tutaj znajduje się tablica informacyjna z historią zamku

Od wschodu to naprawdę zamczysko

Elewacja wschodnia zamku

Rynek w Niemodlinie

Oficyna zamkowa widziana z Rynku

Zwiedzimy teraz centrum miasta

Historia miasta :

Sam Niemodlin istniał już prawdopodobnie w X wieku jako osada targowa. Według legendy, św. Wojciech podczas swojej podróży misyjnej zatrzymał się tutaj i zaczął budować kościół (przez miasto przebiegał główny szlak do Pragi i Brna). Miasto powstało przed rokiem 1224, a prawa miejskie uzyskało w 1283 roku. Najstarsza potwierdzona wzmianka o Niemodlinie pochodzi z 1224 roku. Prawa miejskie zostały nadane przez księcia Kazimierza, w zamian za koszty poniesione przy otaczaniu zamku opolskiego wysokim murem. Miasto w 1313 roku stało się siedzibą księstwa niemodlińskiego i pozostawało nią do 1460 roku. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów Praschmów. Głównym źródłem utrzymania mieszkańców w czasach feudalnych było rolnictwo oraz leśnictwo. Na początku XIX wieku powstała w mieście fabryka lin oraz browar. Od czasu wojen śląskich do 1945 miasto należało do Prus (od 1871 także do zjednoczonych Niemiec) i nosiło nazwę Falkenberg; w okresie międzywojennym stacjonował tutaj Batalion Wartowniczy Falkenstein (niem. Wach-Bataillon Falkenstein). Od 1816 do 1945 Niemodlin był siedzibą starostwa (Landkreis Falkenberg O.S.), po którym pozostała m.in. dawna siedziba (obecnie zajęta przez bank). Miasto było również siedzibą powiatu w okresie powojennym w latach 1946–1975. Po reaktywacji powiatów w 1999 roku, ziemie byłego powiatu włączono do powiatu opolskiego oraz częściowo do powiatów nyskiego i brzeskiego. Po zakończeniu II wojny światowej Niemodlin znalazł się w granicach Polski.

6 kwietnia 1945 Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło Centralne Obozy Pracy. Obóz MBP nr 142, powstały w Niemodlinie miał status obozu przejściowego, następnie został przekształcony w obóz pracy. Przetrzymywano w nich Ślązaków i Niemców oraz byłych członków SS. Do obozu prawdopodobnie trafiali także powracający do Polski żołnierze armii Andersa, którzy wstąpili do niej po dezercji z Wehrmachtu, do którego wcielono ich wcześniej w ramach volkslisty oraz żołnierze podziemia niepodległościowego.

XIX w. zabudowa Rynku w Niemodlinieynek

XIX w. zabudowa Rynku w Niemodlinie

Przy budynku Rynek 52 stoi rzeźba hajlującej kobiety z dzieckiem. Oficjalnie nosi nazwę "macierzyństwo". Kobieta stoi w miejscu kościoła ewangelickiego, który wojnę przetrwał bez większych zniszczeń, ale okres komuny już nie