Jaworzyna Śląska : niem. Königszelt
gmina : Jaworzyna Śląska
powiat : świdnicki
województwo : dolnośląskie
(50.915272, 16.436324)
Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku – muzeum w Jaworzynie Śląskiej w województwie dolnośląskim. Głównym celem statutowym placówki jest ochrona i promocja dziedzictwa kultury technicznej na terenie Śląska oraz działalność dydaktyczna i naukowa. Cele realizowane są przede wszystkim przez ochronę posiadanego zbioru, opracowywanie ekspertyz i dokumentacji, a także konserwację oraz rewitalizację historycznych obiektów przemysłowych. Muzeum mieści się na terenie zespołu historycznej parowozowni w Jaworzynie Śląskiej. Budynek parowozowni wachlarzowej pochodzi z 1907 roku, rozbudowywany w latach 1914, 1943 oraz 1970.
Jadąc pociągiem ze Świdnicy, teren skansenu to pierwszy widok przy wjeździe do Jaworzyny Ślaskiej
Wiele z eksponatów jest w złym stanie, ale czekają na lepsze czasy
Są i zabytkowe wagony
Jaworzyna Śląska
Stacja Jaworzyna Śląska, stąd pieszo można dojść do Muzeum w ok. 10 minut
Wejście na teren Muzeum
Jeszcze całkiem niedawno, kasa mieściła się w tym starym wagonie, teraz już w budynku murowanym
Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku rozpoczęło swoją działalność w 2004 roku. Po ponad rocznych staraniach zmierzających do ratowania kolekcji parowozów i lokomotyw zgromadzonych w Jaworzynie Śląskiej, Muzeum wydzierżawiło teren wraz z eksponatami od Gminy Jaworzyna Śląska. Od 2005 roku Muzeum jest już działającą pod nadzorem Ministerstwa Kultury organizacją pożytku publicznego zajmującą ochroną dziedzictwa kultury technicznej Śląska. Zbiór eksponatów przejęty od PKP składał się z 34 lokomotyw, 41 wagonów i 8 maszyn warsztatowych.
Lokomotywy prezentowane na torach parowozowni wachlarzowej
Podstawę kolekcji Muzeum stanowi zabytkowy tabor kolejowy normalnotorowy z lat 1890 do 1972. Zbiór tworzy 50 lokomotyw trakcji parowej, spalinowej i elektrycznej, a także 100 wagonów oraz kolejowych pojazdów specjalistycznych np. drezyn WM-10. Zabytkowy tabor kolejowy prezentowany jest na terenie bocznicy kolejowej Muzeum, w tym na wachlarzu parowozowni. W kolekcji znajdują się również sprawne pojazdy szynowe – polski parowozów TKt48-18 z 1951 roku, czechosłowacki autobus szynowy serii 830 z 1955 roku, najstarszą sprawną lokomotywę spalinową w Polsce, DEUTZ OMZ 122R z 1940 roku, lokomotywę spalinową Ls40 4606, a także lokomotywę manewrową SM30-531 z 1961 roku. Wiosną 2014 roku, w ramach współfinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego projektu, uruchomiono na terenie bocznicy kolejowej Muzeum tzw. Trasę Parowozową. Unikalną ścieżkę edukacyjną, której zwiedzanie odbywa się w trakcie przejazdu zabytkowym taborem. W trakcie przejazdu prezentowane są kluczowe dla funkcjonowania dawnej parowozowni kolejowe obiekty techniczne – m.in. żuraw wodny, dźwig węglowy z zasiekiem, kanał oczystkowy z elektrowyciągiem, obrotnica oraz zapadnia kolejowa. Poza taborem kolejowym oraz wystawami poświęconymi historii kolejnictwa na terenie Śląska i Polski, w swoich zbiorach Muzeum posiada również, tworzącą odrębny dział poświęcony historii transportu, kolekcję motocykli Harley-Davidson i Indian. Prezentowane na wystawie modele pochodzą z lat 1924 – 1983 i są w pełni sprawne technicznie. Ważne miejsce w zbiorach zajmują maszyny i urządzenia wyprodukowane na terenie Śląska. Do najważniejszych eksponatów należy polski zestaw komputerowy ODRA 1305 z 1974.
Nie tylko lokomotywy parowe cieszą oko miłośników kolei, tutaj lokomotywa spalinowa
Zabytkowy wagon z ekspozycją
Makieta kolejowa
Są nawet amerykańskie krążowniki szos...
Zabytkowy sprzęt, niekoniecznie związany z koleją
Zabytkowe motocykle
Pamiątki kolejowe
Szynobus Motorak, czasem organizowane są przejażdżki
Stacja Jaworzyna Śląska
W drodze do domu, do Żarowa
Potraktujcie to opracowanie jedynie jako małą zachętę, bo jaworzyńskie Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku, po prostu trzeba odwiedzić osobiście...
Fotografował i przygotował : Matthias